ผลต่างระหว่างรุ่นของ "หินอ่อนพรานกระต่าย"

จาก KPPStudies
ไบยังการนำทาง ไปยังการค้นหา
 
(ไม่แสดง 2 รุ่นระหว่างกลางโดยผู้ใช้คนเดียวกัน)
แถว 4: แถว 4:
 
== ประวัติหินอ่อนพรานกระต่าย ==
 
== ประวัติหินอ่อนพรานกระต่าย ==
 
           อำเภอพรานกระต่าย ได้ตรวจสอบพบว่าในหินคลุกที่โม่จำหน่ายนั้น มีหินอ่อนปะปนอยู่จึงได้ใช้เครื่องจักรขุดเจาะเข้าไปในแกนภูเขาพบว่าด้านในภูเขามีหินอ่อนที่มีคุณภาพดีมีสีเขียว สีชมพูอมเทาสีเทา สีเขียวเหลือง สีขาวอมเทา โดยเฉพาะหินสีชมพูอ่อน สีสันสวยงาม ซึ่งมีแห่งเดียวในประเทศไทยโดยที่หินอ่อน มีอายุประมาณ 300-400 ล้านปีเกิดจากการตกผลึกของหินปูนที่มีชั้นหินหนาประมาณ 150 เมตร หินอ่อน อำเภอพรานกระต่ายมีชื่อเสียงเลื่องลือไปทั่วประเทศ การพัฒนาหินอ่อนของจังหวัดกำแพงเพชร ใช้เพื่อการก่อสร้าง และประดิษฐ์เป็นสิ่งของต่างๆ ได้อย่างมากมาย หินอ่อนที่ผลิตที่อำเภอพรานกระต่ายจังหวัดกำแพงเพชร จัดเป็นหินอ่อนคุณภาพดี สีสันสวยงาม  โดยหินอ่อนพรานกระต่ายส่วนมากจะเป็นสีชมพู สวย และแกร่ง มีความแข็งแกร่งที่สุด ขัดออกมาแล้วจะเงาสวยงามตามธรรมชาติของหินอ่อน ซึ่งมีแห่งเดียวในประเทศไทย ผลิตภัณฑ์หินอ่อนกลายเป็นผลิตภัณฑ์จำหน่าย และเป็นสินค้าประจำอำเภอพรานกระต่าย ทั้งนี้ในเดือนกันยายน 2544 ได้มีการรวมกลุ่มและจัดตั้งเป็นสหกรณ์หินอ่อน ตั้งอยู่ที่ 558/2 หมู่ที่ 2 บ้านพรานกระต่าย ตำบลพรานกระต่าย อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร 62100 ทั้งนี้เพื่อพัฒนาศักยภาพการผลิตและการจัดจำหน่าย โดยมีการบริหารด้านการตลาด การผลิต และเงินทุน (สหกรณ์หินอ่อนพรานกระต่ายจำกัด, ม.ป.ป.)
 
           อำเภอพรานกระต่าย ได้ตรวจสอบพบว่าในหินคลุกที่โม่จำหน่ายนั้น มีหินอ่อนปะปนอยู่จึงได้ใช้เครื่องจักรขุดเจาะเข้าไปในแกนภูเขาพบว่าด้านในภูเขามีหินอ่อนที่มีคุณภาพดีมีสีเขียว สีชมพูอมเทาสีเทา สีเขียวเหลือง สีขาวอมเทา โดยเฉพาะหินสีชมพูอ่อน สีสันสวยงาม ซึ่งมีแห่งเดียวในประเทศไทยโดยที่หินอ่อน มีอายุประมาณ 300-400 ล้านปีเกิดจากการตกผลึกของหินปูนที่มีชั้นหินหนาประมาณ 150 เมตร หินอ่อน อำเภอพรานกระต่ายมีชื่อเสียงเลื่องลือไปทั่วประเทศ การพัฒนาหินอ่อนของจังหวัดกำแพงเพชร ใช้เพื่อการก่อสร้าง และประดิษฐ์เป็นสิ่งของต่างๆ ได้อย่างมากมาย หินอ่อนที่ผลิตที่อำเภอพรานกระต่ายจังหวัดกำแพงเพชร จัดเป็นหินอ่อนคุณภาพดี สีสันสวยงาม  โดยหินอ่อนพรานกระต่ายส่วนมากจะเป็นสีชมพู สวย และแกร่ง มีความแข็งแกร่งที่สุด ขัดออกมาแล้วจะเงาสวยงามตามธรรมชาติของหินอ่อน ซึ่งมีแห่งเดียวในประเทศไทย ผลิตภัณฑ์หินอ่อนกลายเป็นผลิตภัณฑ์จำหน่าย และเป็นสินค้าประจำอำเภอพรานกระต่าย ทั้งนี้ในเดือนกันยายน 2544 ได้มีการรวมกลุ่มและจัดตั้งเป็นสหกรณ์หินอ่อน ตั้งอยู่ที่ 558/2 หมู่ที่ 2 บ้านพรานกระต่าย ตำบลพรานกระต่าย อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร 62100 ทั้งนี้เพื่อพัฒนาศักยภาพการผลิตและการจัดจำหน่าย โดยมีการบริหารด้านการตลาด การผลิต และเงินทุน (สหกรณ์หินอ่อนพรานกระต่ายจำกัด, ม.ป.ป.)
 +
== ลักษณะของหินอ่อน ==
 +
          หินอ่อน (Marble) มีมากมายหลายชนิดตามลักษณะของเนื้อหิน ไม่ดูดซับน้ำและไม่เก็บความร้อน เป็นหินที่ดูดซับความเย็น สามารถทำความสะอาดได้ง่ายแต่แข็งแรงน้อยกว่าหินแกรนิต สีของหินที่พบในประเทศมีหลายสีและลวดลายต่าง ๆกัน ซึ่งใช้กำหนดราคาตามความนิยมของตลาด เช่น สีขาว เทาขาว เทาเข้ม เทาดำ ชมพู เทาเขียว ทั้งที่มีลวดลายและเป็นสีล้วน หินอ่อนมีลักษณะคล้ายกับหินแกรนิตแต่หินอ่อนจะเกิดรอยขูดขีดได้ง่ายกว่า และมีราคาสูงกว่าหินแกรนิต มีลักษณะดูใสและละเอียด แต่เมื่อโดนกรดจะมีรอยด่างและมีน้ำหนักมาก หินอ่อนมีทั้งในประเทศ และนำเข้าจากต่างประเทศ หินอ่อนในประเทศ ส่วนใหญ่จะพบมากในจังหวัดนครราชสีมาซึ่งเป็นแหล่งที่มีการผลิตมากที่สุด สีสันและความสวยงามจะน้อยกว่าหินอ่อนนำเข้า แต่ราคาถูกกว่ามากพอสมควร หินอ่อนในประเทศที่นิยมใช้กัน ได้แก่ ชมพูพรานกระต่าย, ดำไทย, เขางอบ, แดงปราจีน, ตาหวาน, ทราเวอร์ทีน, ชมพูทับกวาง, ขาวสระบุรี ส่วนหินอ่อนต่างประเทศมีราคาสูงและการดูแลรักษายากกว่า หินอ่อนนำเข้าที่นิยมใช้ ได้แก่ ครีมมาเฟิล, เขียวอิตาลี, เอ็มเพอราโด้, โกลเด้นดราก้อน (บริษัท เรขาคณิต ดีไซน์ จำกัด, ม.ป.ป.) หินอ่อน คือ หินที่ถูกแปรสภาพมาจากหินปูน หรือโดโลไมต์มีเนื้อเเน่น ประกอบด้วยแคลเซียมคาร์บอเนตที่ตกผลึกเป็นแคลไซต์โดยกว่าจะมาเป็นหินอ่อนได้นี้ต้องผ่านการสะสมทับถมกัน และผ่านระยะเวลาอันยาวนาน หากจะอธิบายให้เห็นภาพชัดๆ ก็คือ ให้นึกภาพการสะสมทับถมกันจนเกิดเป็นภูเขาใหญ่ๆหรือเกิดจากที่มีแมกม่าไหลออกมาถูกหินที่ได้สะสมกันไว้นี้ ด้วยความร้อนของแมกม่าทำให้แคลเซียมคาร์บอเนตละลาย แล้วตกผลึก เกิดเป็นหินอ่อนขึ้นมา ถ้าใช้กล้องหรือแว่นขยายส่องดูก็จะเห็นผลึกแคลไซด์จำนวนมาก และเมื่อนำมาขัดผิวหน้าก็จะเกิดความเงาและสวยงาม ส่วนสีสันของหินที่มีความหลากหลายนั้นก็ขึ้นอยู่กับการกำเนิดหรือแหล่งที่มา และเมื่อตัดแต่งขึ้นรูปแล้วมีความสวยงามของลวดลายและสีสัน โดยมองทางด้านลักษณะกายภาพว่า มีรูปทรงและลวดลายสวยงามอย่างไร เป็นความรู้สึกที่มนุษย์สามารถสัมผัสและรับรู้ได้ ซึ่งหินอ่อนของพรานกระต่ายจะมีทุกสีแต่พบมากที่สุด คือ สีชมพู ดังภาพที่ 1
 +
[[ไฟล์:ภาพที่ 1 หินอ่อนสีชมพู.jpg|500px|thumb|center]]
 +
<p align = "center"> '''ภาพที่ 1 หินอ่อนสีชมพู ของอำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร''' </p>
 +
== ราคาของหินอ่อนคิดอย่างไร ==
 +
          จากการสัมภาษณ์ เจ้าของโรงงานวันเพ็ญหินอ่อน อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร  พบว่า ไม่มีอะไรที่ชัดเจนจะบอกได้ว่าราคาหินจะเป็นเท่านั้นเท่านี้ ขึ้นอยู่กับความนิยมของผู้คนในแต่ละยุคสมัย และบางครั้งก็ขึ้นอยู่กับลักษณะทางกายภายของหินด้วย เช่น สีขาวหรือสีดำ สีแดงจัดมากๆ หรือมีสีสันสดใส ฯลฯ ซึ่งสิ่งต่างๆเหล่านี้ก็คือมูลค่าของหินชนิดนั้นๆ รวมถึงลวดลายของหินที่ตัดออกมาแล้วเป็นอย่างไร ถ้าลวดลายไม่สวย สีสันไม่ชัดเจน มีตำหนิ มีเส้นแร่มาก (อุ่นเรือน เกษี, 2561) ดังนั้นมูลค่าของหิน จึงขึ้นอยู่กับความสวยงามของหินที่เราสัมผัสได้ สามารถยอมรับในราคาที่เสนอได้ กล่าวไว้ว่า ผลิตภัณฑ์หินอ่อนพรานกระต่ายจะสามารถจำหน่ายได้ในราคาสูงในช่วงเดือนธันวาคม-กุมภาพันธ์ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ผู้บริโภคจะมองผลิตภัณฑ์หินอ่อนเป็นของขวัญที่ระลึก (สุวิทย์ วงษ์บุญมาก, 2558 หน้า 83) ดังภาพที่ 2
 +
[[ไฟล์:ภาพที่ 2 สัมภาษณ์คุณอุ่นเรือน.jpg|500px|thumb|center]]
 +
<p align = "center"> '''สัมภาษณ์ คุณอุ่นเรือน เกษี เจ้าของโรงงานวันเพ็ญหินอ่อน อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร''' </p>
 +
== แหล่งขุดหินอ่อนพรานกระต่าย ==
 +
          แหล่งหินอ่อนที่สำคัญในจังหวัดกำแพงเพชร อยู่ที่อำเภอพรานกระต่าย บริเวณทิวเขาสว่างอารมณ์ ในทางธรณีวิทยา จัดว่าหินอ่อนที่เขาสว่างอารมณ์ มีอายุประมาณ 300– 400 ล้านปี เป็นหินปูนที่ตกผลึกใหม่อาจเรียกว่า หินอ่อนในแง่การค้า เขาสว่างอารมณ์ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ของตลาดพรานกระต่าย ลักษณะเป็นภูเขายอดแหลม มีผาชันเช่นเช่นเดียวกับหินปูนทั่วไป ประกอบด้วยหินปูนตกผลึกใหม่ โดยทั่วไปมีชั้นหนาสีขาว สีเทาอ่อน สีเทาแก่ปานกลาง ชั้นหินทั้งหมดหนาประมาณ 150 เมตร ดังภาพที่ 3
 +
[[ไฟล์:ภาพที่ 3 การขุดหินอ่อน.jpg|500px|thumb|center]]
 +
<p align = "center"> '''ภาพที่ 3 การขุดหินอ่อน อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร''' </p>
 +
== ขั้นตอนการผลิต ==
 +
          จากการศึกษา เรื่องการจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นหัตกรรมหินอ่อนพรานกระต่าย อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร กล่าวไว้ว่าขั้นตอนการผลิตหัตกรรมหินอ่อนพรานกระต่ายมี 8 ขั้นตอนดังนี้ (สุวิทย์ วงษ์บุญมาก, 2558 หน้า 89)
 +
          1. เลือกชนิดสีของหินอ่อนที่ต้องการทำผลิตภัณฑ์
 +
          2. ตัดหินอ่อนด้วนเครื่องจักรที่เป็นโซ่กากเพชรในขณะที่ตัดหินให้มีขนาดต่างๆ นั้นจะต้องมีน้ำคอยหล่อลื่นเครื่องจักรตลอดเวลา เพื่อป้องกันไม่ให้หินแตก ป้องกันการฟุ้งกระจายฝุ่งละอองของหินและป้องกันไม่ให้เครื่องจักรร้อน
 +
          3. ออกแบบผลิตภัณฑ์ โดยอาศัยประสบการณ์ และความคิดสร้างสรรค์ของผู้ประกอบอาชีพหัตถกรรมหินอ่อนพรานกระต่ายแต่ละราย หรือออกแบบโดยลูกค้าเป็นผู้สั่งทำผลิตภัณฑ์หินอ่อนพรานกระต่าย
 +
          4. เจียรหินอ่อนให้มีขนาดตามที่ออกแบบเพื่อให้ได้รูปทรงที่ต้องการ
 +
          5. เหลาและกลึงหินอ่อนด้วยเครื่องกลึงที่มีขนาดแตกต่างกันตามชนิดของผลัตภัณฑ์
 +
          6. ขัดมันหินอ่อนด้วยเครื่องจักร และใช้แรงงานคนขัดด้วยกระดาษทราบที่มีความละเอียดแตกต่างกันอีกครั้ง เพื่อความละเอียดสมบูรณ์ของผลิตภัณฑ์
 +
          7. ลงน้ำยาขัดเงา และใช้กระดาษหนังสือพิมพ์เช็ดน้ำยา
 +
          8. ประกอบชิ้นส่วนต่างๆ ของผลิตภัณฑ์โดยใช้กาว จากนั้นจึงนำผลิตภัณฑ์ออกจำหน่าย
 +
== ผลิตภัณฑ์หินอ่อนพรานกระต่าย ==
 +
          การจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นหัตถกรรมหินอ่อนพรานกระต่าย อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร ได้แบ่งผลิตภัณฑ์หินอ่อนพรานกระต่ายออกเป็น 3 ประเภท คือ 1. ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรมไทย และจีน 2. เครื่องตกแต่งอาคารบ้านเรือนของใช้เบ็ดเตล็ด และ 3.งานแกะสลักของไหว้ (สุวิทย์ วงษ์บุญมาก, 2558 หน้า 90-91)
 +
          1. ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรมไทยและจีน คือ พระพุทธรูป โต๊ะหมู่บูชา บาตรน้ำมนต์กระถางธูป ศาลพระภูมิแจกัน ศาลเจ้าติกูเอี๊ยะมังกรพันเสา โกศใส่กระดูก และเจ้าแม่กวนอิม ดังภาพที่ 4
 +
[[ไฟล์:ภาพที่ 4 ศาสนา ประเพณี.jpg|500px|thumb|center]]
 +
<p align = "center"> '''ภาพที่ 4 ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรมไทยและจีน''' </p>
 +
          2. เครื่องตกแต่งอาคารบ้านเรือนของใช้เบ็ดเตล็ด คือ งาช้าง เสาโชว์ หน้าโต๊ะกลม โอ่งน้อย โอ่งใหญ่ โต๊ะวางคอมพิวเตอร์ ลูกนิมิต ลูกน้ำหมุน โอ่งน้ำนก (ใส่กรงนกหัวจุก) และป้ายชื่อ ดังภาพที่ 5
 +
[[ไฟล์:ภาพที่ 5 เครื่องตกแต่ง.jpg|500px|thumb|center]]
 +
<p align = "center"> '''ภาพที่ 5 เครื่องตกแต่งอาคารบ้านเรือนของใช้เบ็ดเตล็ด''' </p>
 +
          3. งานแกะสลักและของไหว้ คือ สัตว์ 12 ราศี ม้า ช้าง แพะ สิงโต เต่า กระต่าย ไก่ หมู วัว ควาย นกคุ้ม ปลาสวยงาม (ปลาการ์ตูน) ไข่ไก่ ไข่เป็ด ปี่เซียะ สับปะรด และฟักทอง ดังภาพที่ 6
 +
[[ไฟล์:ภาพที่ 6 งานแกะสลักและของไหว้.jpg|500px|thumb|center]]
 +
<p align = "center"> '''ภาพที่ 6 งานแกะสลักและของไหว้''' </p>
 +
== บทสรุป ==
 +
          หินอ่อนพรานกระต่ายมีสีแดง เทา ขาว และสีชมพู ซึ่งหินอ่อนสีชมพูมีชื่อเสียงเลื่องลือไปทั่วประเทศ เนื่องจากมีที่เดียวในประเทศไทย หินอ่อน คือ หินที่ถูกแปรสภาพมาจากหินปูน หรือโดโลไมต์มีเนื้อเเน่น ประกอบด้วยแคลเซียมคาร์บอเนตที่ตกผลึกเป็นแคลไซต์โดยกว่าจะมาเป็นหินอ่อนได้นี้ต้องผ่านการสะสมทับถมกัน และผ่านระยะเวลาอันยาวนาน แหล่งขุดหินอ่อนพรานกระต่าย อยู่ที่อำเภอพรานกระต่าย บริเวณทิวเขา สว่างอารมณ์ ผลิตภัณฑ์หินอ่อนพรานกระต่ายออกเป็น 3 ประเภท คือ 1. ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรมไทย และจีน 2. เครื่องตกแต่งอาคารบ้านเรือนของใช้เบ็ดเตล็ด และ 3. งานแกะสลักของไหว้ ซึ่งเป็นสร้างรายได้ให้กับชุมชนท้องถิ่น

รุ่นแก้ไขปัจจุบันเมื่อ 14:13, 28 ธันวาคม 2563

บทนำ[แก้ไข]

         บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์และของที่ระลึก กรณีศึกษา หินอ่อนพรานกระต่าย หินอ่อนพรานกระต่ายถูกค้นพบเมื่อประมาณปี พ.ศ.2512 โดยบริษัท สว่างหินอ่อน ซึ่งพบว่าหินคลุกที่ทางบริษัทโม่จำหน่ายนั้นมีหินอ่อนปนอยู่ จึงได้ขุดเจาะแกนภูเขาและพบว่าด้านในมีหินอ่อนสีเขียว  สีชมพูอมเทา สีเขียวเหลือง สีขาวอมเทา สีขาวอมเทา จุดเด่นที่สำคัญคือหินอ่อนสีชมพูสามารถพบได้แห่งเดียวในประเทศไทย สำหรับเหมืองหินอ่อนเขตเขาโทน ทิวเขาสว่าง (ชูเกียรติ เนื้อไม้, 2559) ปัจจุบันมีเนื้อที่สัมปทาน 22 ไร่เศษ ดำเนินงานมาตั้งแต่ 5 ตุลาคม 2524 สามารถผลิตหินอ่อนสีชมพู สีงาช้าง สีขาว และสีเทา ปัจจุบัน ห้างหุ้นส่วนจำกัด ศิลากำแพงเพชร บ้านเลขที่ 88/2 หมู่ที่ 13 ตำบล พรานกระต่าย อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชรได้รับสัมปทานให้ทำเหมืองบนบก ณ ตำบล ถ้ำกระต่ายทอง อำเภอพรานกระต่าย มีอายุ 10 ปี นับตั้งแต่วันที่ 4 เดือน กันยายน พ.ศ. 2557 และสิ้นอายุวันที่ 3 เดือนกันยายน พ.ศ. 2557 เนื้อที่ 108 ไร่ 3 งาน 72 ตารางวา หินอ่อนพรานกระต่ายมีอายุประมาณ 300-400 ล้านปีเกิดจากการตกผลึกของหินปูนที่มีชั้นหินหนาประมาณ 150 เมตร ผลิตภัณฑ์แรกที่ริเริ่มนำมาใช้จะเป็นหินปูพื้น ปูผนัง ต่อมาได้มีการนำหินอ่อนมาแกะสลัก กลึงเป็นรูปแบบต่างๆ จนกลายเป็นผลิตภัณฑ์จำหน่ายและเป็นสินค้าประจำอำเภอพรานกระต่าย

คำสำคัญ : หินอ่อน, หินพรานกระต่าย, หินอ่อนกำแพงเพชร

ประวัติหินอ่อนพรานกระต่าย[แก้ไข]

         อำเภอพรานกระต่าย ได้ตรวจสอบพบว่าในหินคลุกที่โม่จำหน่ายนั้น มีหินอ่อนปะปนอยู่จึงได้ใช้เครื่องจักรขุดเจาะเข้าไปในแกนภูเขาพบว่าด้านในภูเขามีหินอ่อนที่มีคุณภาพดีมีสีเขียว สีชมพูอมเทาสีเทา สีเขียวเหลือง สีขาวอมเทา โดยเฉพาะหินสีชมพูอ่อน สีสันสวยงาม ซึ่งมีแห่งเดียวในประเทศไทยโดยที่หินอ่อน มีอายุประมาณ 300-400 ล้านปีเกิดจากการตกผลึกของหินปูนที่มีชั้นหินหนาประมาณ 150 เมตร หินอ่อน อำเภอพรานกระต่ายมีชื่อเสียงเลื่องลือไปทั่วประเทศ การพัฒนาหินอ่อนของจังหวัดกำแพงเพชร ใช้เพื่อการก่อสร้าง และประดิษฐ์เป็นสิ่งของต่างๆ ได้อย่างมากมาย หินอ่อนที่ผลิตที่อำเภอพรานกระต่ายจังหวัดกำแพงเพชร จัดเป็นหินอ่อนคุณภาพดี สีสันสวยงาม  โดยหินอ่อนพรานกระต่ายส่วนมากจะเป็นสีชมพู สวย และแกร่ง มีความแข็งแกร่งที่สุด ขัดออกมาแล้วจะเงาสวยงามตามธรรมชาติของหินอ่อน ซึ่งมีแห่งเดียวในประเทศไทย ผลิตภัณฑ์หินอ่อนกลายเป็นผลิตภัณฑ์จำหน่าย และเป็นสินค้าประจำอำเภอพรานกระต่าย ทั้งนี้ในเดือนกันยายน 2544 ได้มีการรวมกลุ่มและจัดตั้งเป็นสหกรณ์หินอ่อน ตั้งอยู่ที่ 558/2 หมู่ที่ 2 บ้านพรานกระต่าย ตำบลพรานกระต่าย อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร 62100 ทั้งนี้เพื่อพัฒนาศักยภาพการผลิตและการจัดจำหน่าย โดยมีการบริหารด้านการตลาด การผลิต และเงินทุน (สหกรณ์หินอ่อนพรานกระต่ายจำกัด, ม.ป.ป.)

ลักษณะของหินอ่อน[แก้ไข]

         หินอ่อน (Marble) มีมากมายหลายชนิดตามลักษณะของเนื้อหิน ไม่ดูดซับน้ำและไม่เก็บความร้อน เป็นหินที่ดูดซับความเย็น สามารถทำความสะอาดได้ง่ายแต่แข็งแรงน้อยกว่าหินแกรนิต สีของหินที่พบในประเทศมีหลายสีและลวดลายต่าง ๆกัน ซึ่งใช้กำหนดราคาตามความนิยมของตลาด เช่น สีขาว เทาขาว เทาเข้ม เทาดำ ชมพู เทาเขียว ทั้งที่มีลวดลายและเป็นสีล้วน หินอ่อนมีลักษณะคล้ายกับหินแกรนิตแต่หินอ่อนจะเกิดรอยขูดขีดได้ง่ายกว่า และมีราคาสูงกว่าหินแกรนิต มีลักษณะดูใสและละเอียด แต่เมื่อโดนกรดจะมีรอยด่างและมีน้ำหนักมาก หินอ่อนมีทั้งในประเทศ และนำเข้าจากต่างประเทศ หินอ่อนในประเทศ ส่วนใหญ่จะพบมากในจังหวัดนครราชสีมาซึ่งเป็นแหล่งที่มีการผลิตมากที่สุด สีสันและความสวยงามจะน้อยกว่าหินอ่อนนำเข้า แต่ราคาถูกกว่ามากพอสมควร หินอ่อนในประเทศที่นิยมใช้กัน ได้แก่ ชมพูพรานกระต่าย, ดำไทย, เขางอบ, แดงปราจีน, ตาหวาน, ทราเวอร์ทีน, ชมพูทับกวาง, ขาวสระบุรี ส่วนหินอ่อนต่างประเทศมีราคาสูงและการดูแลรักษายากกว่า หินอ่อนนำเข้าที่นิยมใช้ ได้แก่ ครีมมาเฟิล, เขียวอิตาลี, เอ็มเพอราโด้, โกลเด้นดราก้อน (บริษัท เรขาคณิต ดีไซน์ จำกัด, ม.ป.ป.) หินอ่อน คือ หินที่ถูกแปรสภาพมาจากหินปูน หรือโดโลไมต์มีเนื้อเเน่น ประกอบด้วยแคลเซียมคาร์บอเนตที่ตกผลึกเป็นแคลไซต์โดยกว่าจะมาเป็นหินอ่อนได้นี้ต้องผ่านการสะสมทับถมกัน และผ่านระยะเวลาอันยาวนาน หากจะอธิบายให้เห็นภาพชัดๆ ก็คือ ให้นึกภาพการสะสมทับถมกันจนเกิดเป็นภูเขาใหญ่ๆหรือเกิดจากที่มีแมกม่าไหลออกมาถูกหินที่ได้สะสมกันไว้นี้ ด้วยความร้อนของแมกม่าทำให้แคลเซียมคาร์บอเนตละลาย แล้วตกผลึก เกิดเป็นหินอ่อนขึ้นมา ถ้าใช้กล้องหรือแว่นขยายส่องดูก็จะเห็นผลึกแคลไซด์จำนวนมาก และเมื่อนำมาขัดผิวหน้าก็จะเกิดความเงาและสวยงาม ส่วนสีสันของหินที่มีความหลากหลายนั้นก็ขึ้นอยู่กับการกำเนิดหรือแหล่งที่มา และเมื่อตัดแต่งขึ้นรูปแล้วมีความสวยงามของลวดลายและสีสัน โดยมองทางด้านลักษณะกายภาพว่า มีรูปทรงและลวดลายสวยงามอย่างไร เป็นความรู้สึกที่มนุษย์สามารถสัมผัสและรับรู้ได้ ซึ่งหินอ่อนของพรานกระต่ายจะมีทุกสีแต่พบมากที่สุด คือ สีชมพู ดังภาพที่ 1
ภาพที่ 1 หินอ่อนสีชมพู.jpg

ภาพที่ 1 หินอ่อนสีชมพู ของอำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร

ราคาของหินอ่อนคิดอย่างไร[แก้ไข]

         จากการสัมภาษณ์ เจ้าของโรงงานวันเพ็ญหินอ่อน อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร  พบว่า ไม่มีอะไรที่ชัดเจนจะบอกได้ว่าราคาหินจะเป็นเท่านั้นเท่านี้ ขึ้นอยู่กับความนิยมของผู้คนในแต่ละยุคสมัย และบางครั้งก็ขึ้นอยู่กับลักษณะทางกายภายของหินด้วย เช่น สีขาวหรือสีดำ สีแดงจัดมากๆ หรือมีสีสันสดใส ฯลฯ ซึ่งสิ่งต่างๆเหล่านี้ก็คือมูลค่าของหินชนิดนั้นๆ รวมถึงลวดลายของหินที่ตัดออกมาแล้วเป็นอย่างไร ถ้าลวดลายไม่สวย สีสันไม่ชัดเจน มีตำหนิ มีเส้นแร่มาก (อุ่นเรือน เกษี, 2561) ดังนั้นมูลค่าของหิน จึงขึ้นอยู่กับความสวยงามของหินที่เราสัมผัสได้ สามารถยอมรับในราคาที่เสนอได้ กล่าวไว้ว่า ผลิตภัณฑ์หินอ่อนพรานกระต่ายจะสามารถจำหน่ายได้ในราคาสูงในช่วงเดือนธันวาคม-กุมภาพันธ์ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ผู้บริโภคจะมองผลิตภัณฑ์หินอ่อนเป็นของขวัญที่ระลึก (สุวิทย์ วงษ์บุญมาก, 2558 หน้า 83) ดังภาพที่ 2
ภาพที่ 2 สัมภาษณ์คุณอุ่นเรือน.jpg

สัมภาษณ์ คุณอุ่นเรือน เกษี เจ้าของโรงงานวันเพ็ญหินอ่อน อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร

แหล่งขุดหินอ่อนพรานกระต่าย[แก้ไข]

         แหล่งหินอ่อนที่สำคัญในจังหวัดกำแพงเพชร อยู่ที่อำเภอพรานกระต่าย บริเวณทิวเขาสว่างอารมณ์ ในทางธรณีวิทยา จัดว่าหินอ่อนที่เขาสว่างอารมณ์ มีอายุประมาณ 300– 400 ล้านปี เป็นหินปูนที่ตกผลึกใหม่อาจเรียกว่า หินอ่อนในแง่การค้า เขาสว่างอารมณ์ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ของตลาดพรานกระต่าย ลักษณะเป็นภูเขายอดแหลม มีผาชันเช่นเช่นเดียวกับหินปูนทั่วไป ประกอบด้วยหินปูนตกผลึกใหม่ โดยทั่วไปมีชั้นหนาสีขาว สีเทาอ่อน สีเทาแก่ปานกลาง ชั้นหินทั้งหมดหนาประมาณ 150 เมตร ดังภาพที่ 3
ภาพที่ 3 การขุดหินอ่อน.jpg

ภาพที่ 3 การขุดหินอ่อน อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร

ขั้นตอนการผลิต[แก้ไข]

         จากการศึกษา เรื่องการจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นหัตกรรมหินอ่อนพรานกระต่าย อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร กล่าวไว้ว่าขั้นตอนการผลิตหัตกรรมหินอ่อนพรานกระต่ายมี 8 ขั้นตอนดังนี้ (สุวิทย์ วงษ์บุญมาก, 2558 หน้า 89)
         1. เลือกชนิดสีของหินอ่อนที่ต้องการทำผลิตภัณฑ์
         2. ตัดหินอ่อนด้วนเครื่องจักรที่เป็นโซ่กากเพชรในขณะที่ตัดหินให้มีขนาดต่างๆ นั้นจะต้องมีน้ำคอยหล่อลื่นเครื่องจักรตลอดเวลา เพื่อป้องกันไม่ให้หินแตก ป้องกันการฟุ้งกระจายฝุ่งละอองของหินและป้องกันไม่ให้เครื่องจักรร้อน
         3. ออกแบบผลิตภัณฑ์ โดยอาศัยประสบการณ์ และความคิดสร้างสรรค์ของผู้ประกอบอาชีพหัตถกรรมหินอ่อนพรานกระต่ายแต่ละราย หรือออกแบบโดยลูกค้าเป็นผู้สั่งทำผลิตภัณฑ์หินอ่อนพรานกระต่าย
         4. เจียรหินอ่อนให้มีขนาดตามที่ออกแบบเพื่อให้ได้รูปทรงที่ต้องการ
         5. เหลาและกลึงหินอ่อนด้วยเครื่องกลึงที่มีขนาดแตกต่างกันตามชนิดของผลัตภัณฑ์
         6. ขัดมันหินอ่อนด้วยเครื่องจักร และใช้แรงงานคนขัดด้วยกระดาษทราบที่มีความละเอียดแตกต่างกันอีกครั้ง เพื่อความละเอียดสมบูรณ์ของผลิตภัณฑ์
         7. ลงน้ำยาขัดเงา และใช้กระดาษหนังสือพิมพ์เช็ดน้ำยา
         8. ประกอบชิ้นส่วนต่างๆ ของผลิตภัณฑ์โดยใช้กาว จากนั้นจึงนำผลิตภัณฑ์ออกจำหน่าย

ผลิตภัณฑ์หินอ่อนพรานกระต่าย[แก้ไข]

         การจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นหัตถกรรมหินอ่อนพรานกระต่าย อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร ได้แบ่งผลิตภัณฑ์หินอ่อนพรานกระต่ายออกเป็น 3 ประเภท คือ 1. ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรมไทย และจีน 2. เครื่องตกแต่งอาคารบ้านเรือนของใช้เบ็ดเตล็ด และ 3.งานแกะสลักของไหว้ (สุวิทย์ วงษ์บุญมาก, 2558 หน้า 90-91)
         1. ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรมไทยและจีน คือ พระพุทธรูป โต๊ะหมู่บูชา บาตรน้ำมนต์กระถางธูป ศาลพระภูมิแจกัน ศาลเจ้าติกูเอี๊ยะมังกรพันเสา โกศใส่กระดูก และเจ้าแม่กวนอิม ดังภาพที่ 4
ภาพที่ 4 ศาสนา ประเพณี.jpg

ภาพที่ 4 ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรมไทยและจีน

         2. เครื่องตกแต่งอาคารบ้านเรือนของใช้เบ็ดเตล็ด คือ งาช้าง เสาโชว์ หน้าโต๊ะกลม โอ่งน้อย โอ่งใหญ่ โต๊ะวางคอมพิวเตอร์ ลูกนิมิต ลูกน้ำหมุน โอ่งน้ำนก (ใส่กรงนกหัวจุก) และป้ายชื่อ ดังภาพที่ 5
ภาพที่ 5 เครื่องตกแต่ง.jpg

ภาพที่ 5 เครื่องตกแต่งอาคารบ้านเรือนของใช้เบ็ดเตล็ด

         3. งานแกะสลักและของไหว้ คือ สัตว์ 12 ราศี ม้า ช้าง แพะ สิงโต เต่า กระต่าย ไก่ หมู วัว ควาย นกคุ้ม ปลาสวยงาม (ปลาการ์ตูน) ไข่ไก่ ไข่เป็ด ปี่เซียะ สับปะรด และฟักทอง ดังภาพที่ 6
ภาพที่ 6 งานแกะสลักและของไหว้.jpg

ภาพที่ 6 งานแกะสลักและของไหว้

บทสรุป[แก้ไข]

         หินอ่อนพรานกระต่ายมีสีแดง เทา ขาว และสีชมพู ซึ่งหินอ่อนสีชมพูมีชื่อเสียงเลื่องลือไปทั่วประเทศ เนื่องจากมีที่เดียวในประเทศไทย หินอ่อน คือ หินที่ถูกแปรสภาพมาจากหินปูน หรือโดโลไมต์มีเนื้อเเน่น ประกอบด้วยแคลเซียมคาร์บอเนตที่ตกผลึกเป็นแคลไซต์โดยกว่าจะมาเป็นหินอ่อนได้นี้ต้องผ่านการสะสมทับถมกัน และผ่านระยะเวลาอันยาวนาน แหล่งขุดหินอ่อนพรานกระต่าย อยู่ที่อำเภอพรานกระต่าย บริเวณทิวเขา สว่างอารมณ์ ผลิตภัณฑ์หินอ่อนพรานกระต่ายออกเป็น 3 ประเภท คือ 1. ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรมไทย และจีน 2. เครื่องตกแต่งอาคารบ้านเรือนของใช้เบ็ดเตล็ด และ 3. งานแกะสลักของไหว้ ซึ่งเป็นสร้างรายได้ให้กับชุมชนท้องถิ่น