ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ฐานข้อมูล เรื่อง ระบำพุทธบูชา"
ไบยังการนำทาง
ไปยังการค้นหา
Admin (คุย | มีส่วนร่วม) (→ข้อมูลเพลง/ดนตรี) |
Admin (คุย | มีส่วนร่วม) (→ข้อมูลเพลง/ดนตรี) |
||
แถว 69: | แถว 69: | ||
'''โน้ตเพลงพุทธบูชา “นบพระ – มาฆปุรณมี”''' | '''โน้ตเพลงพุทธบูชา “นบพระ – มาฆปุรณมี”''' | ||
ประพันธ์โดย ชัชชัย พวกดี | ประพันธ์โดย ชัชชัย พวกดี | ||
− | + | '''2 ชั้น/ท่อน 1''' | |
− | 2 ชั้น/ท่อน 1 | + | {| class="wikitable" |
− | ---ท ---รํ -ล-ท -รํ-- ซํมํรํท -รํ-- -ทรํล ทลซม | + | |- |
− | ---- -ท-ล -ซ-ล -ท-รํ -ททท รํมํ-รํ -ร-ม -ซ-ล | + | | ---ท || ---รํ || -ล-ท || -รํ-- || ซํมํรํท || -รํ-- || -ทรํล || ทลซม |
− | ---ล -ล-ล -มํรํท -ล-ซ ---ร ---รํ --ซํมํ รํท-ล | + | |- |
− | ---ล -ล-ล -ร-ม -ซ-ล ---- -ซ-ม ซมลซ -ม-ร | + | | ----|| -ท-ล || -ซ-ล || -ท-รํ || -ททท || รํมํ-รํ || -ร-ม || -ซ-ล |
− | + | |- | |
− | ท่อน 2 | + | | ---ล || -ล-ล || -มํรํท || -ล-ซ || ---ร || ---รํ || --ซํมํ || รํท-ล |
− | + | |- | |
− | รํรํมรํ ทรํมํล | + | | ---ล || -ล-ล || -ร-ม || -ซ-ล || ---- || -ซ-ม || ซมลซ || -ม-ร |
− | --มม ซมนทฺ --ซซ | + | |} |
− | ---ล -ล-ล -มํรํท -ล-ซ --รํรํ รํรํ-ดํ ดํดํ-ท ทท-ล | + | '''ท่อน 2''' |
− | ---ล -ล-ล -ร-ม -ซ-ล ---- -ซ-ม ซมลซ -ม-ร | + | {| class="wikitable" |
− | + | |- | |
− | ชั้นเดียว/ท่อน 1 | + | | รํรํมรํ || ทรํมํล || (รํรํมํรํ || ทรํมํล) || ลลทล || ซลทม || (ลลทล || ซลทม) |
− | + | |- | |
− | -รรร -มํ-รํ | + | | --มม || ซมนทฺ || --ซซ || ลซมร || --ลล || ทลซม || มํรํทล || ---- |
− | -ลลล ซลทรํ -มํ-รํ | + | |- |
− | + | | ---ล || -ล-ล || -มํรํท || -ล-ซ || --รํรํ || รํรํ-ดํ || ดํดํ-ท || ทท-ล | |
− | ท่อน 2 | + | |- |
− | + | | ---ล || -ล-ล || -ร-ม || -ซ-ล || ---- || -ซ-ม || ซมลซ || -ม-ร | |
− | รํรํมรํ ทรํมํล (ลลทล ซลทม) ลลทล ซลทม (มมซม รมซล) | + | |} |
− | --ลล ทลซม --มม รมซล --รม ซล-- ซมลซ -ม-ร | + | '''ชั้นเดียว/ท่อน 1''' |
− | + | {| class="wikitable" | |
− | เครื่องดนตรีประกอบด้วยใช้วงโบราณ | + | |- |
− | + | | -รรร || -มํ-รํ || -ทรํล || ทลซม || -มมม || -ซ-ม || -ล-ม || -ซ-ล | |
− | + | |- | |
− | + | | -ลลล || ซลทรํ || -มํ-รํ || -ท-ล || ทลซม || ซล-- || ซมลซ || -ม-ร | |
− | + | |} | |
− | + | '''ท่อน 2''' | |
− | + | {| class="wikitable" | |
− | + | |- | |
− | + | | รํรํมรํ || ทรํมํล || (ลลทล || ซลทม) || ลลทล || ซลทม || (มมซม || รมซล) | |
− | + | |- | |
− | + | | --ลล || ทลซม || --มม || รมซล || --รม || ซล-- || ซมลซ || -ม-ร | |
− | + | |} | |
− | คำร้อง เพลงระบำพุทธบูชา “นบพระ-มาฆปุรณมี” | + | เครื่องดนตรีประกอบด้วยใช้วงโบราณ |
− | + | ปี่ใน 1 เลา | |
− | + | ฆ้องใหญ่ 1 วง | |
− | + | ซอสามสาย 1 คัน | |
− | + | ตะโพน 1 ใบ | |
− | + | ฉิ่ง 1 คู่ | |
− | นบพระบูชาคุณ จงถึงพร้อมบูชาเทอญฯ | + | กระจับปี่ 1 ตัว |
+ | กรับพวง 1 คู่ | ||
+ | ==='''เพลงที่ใช้ในการแสดง'''=== | ||
+ | เพลงสาธุการเปิดโลก | ||
+ | ==='''เนื้อร้อง/ทำนอง'''=== | ||
+ | คำร้อง เพลงระบำพุทธบูชา “นบพระ-มาฆปุรณมี” | ||
+ | นบพระมาฆะฤกษ์ อมรเบิกทุกสถาน | ||
+ | โบราณเก่าเล่าตำนาน น้อมสักการพระศาสดา | ||
+ | ถึงพร้อมพระไตรรัตน์ เจิดจำรัสพระพุทธา | ||
+ | เป็นเอกพระศาสดา ทั่วโลกาสรรเสริญคุณ | ||
+ | ด้วยเดชสักการะ พลวะช่วยนำหนุน | ||
+ | นบพระบูชาคุณ จงถึงพร้อมบูชาเทอญฯ | ||
อาจารย์อนุลักษณ์ อาสาสู้ | อาจารย์อนุลักษณ์ อาสาสู้ | ||
− | + | 13 กุมภาพันธ์ 2559 | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | ==='''ผู้แต่งเพลง เนื้อร้อง/ทำนอง'''=== | |
− | + | ผู้ช่วยศาสตราจารย์ชัชชัย พวกดี | |
+ | ==='''เครื่องดนตรีประกอบ'''=== | ||
+ | - วงปี่พาทย์เครื่องคู่ | ||
+ | - วงเครื่องสายโบราณ | ||
+ | =='''ข้อมูลการสำรวจ'''== | ||
+ | ==='''วันเดือนปีที่สำรวจ'''=== | ||
+ | ปี พ.ศ 2550-2560 | ||
+ | ==='''วันปรับปรุงข้อมูล'''=== | ||
+ | ปี พ.ศ. 2561 | ||
+ | ==='''ผู้สำรวจข้อมูล'''=== | ||
+ | ผู้ช่วยศาสตราจารย์เยาวลักษณ์ ใจวิสุทธิ์หรรษา |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 19:13, 29 มีนาคม 2564
ข้อมูลทั่วไป
ชื่อการแสดง
ระบำพุทธบูชา - นบพระมาฆ-ปุรณมี
ชื่อเรียกอื่น ๆ
ระบำพุทธบูชา ระบำนบพระ –มาฆ-ปุรณมี
ประเภทการแสดง
- เป็นการแสดงสร้างสรรค์เพื่อใช้ในงานประเพณีเพื่อเป็นอัตลักษณ์จังหวัดกำแพงเพชร - เพื่อใช้ในโอกาสเผยแพร่ศิลปะและวัฒนธรรมระดับชาติ และระดับนานาชาติ
โอกาสที่ใช้ในการแสดง
- ใช้ในโอกาสพิธีเปิดงานประเพณีนบพระ-เล่นเพลง - ใช้ในโอกาสการแสดงเวทีงานเทศกาลของจังหวัดกำแพงเพชร
ผู้คิดค้น
- ประพันธ์เพลงโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ชัชชัย พวกดี - ท่ารำ โดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์เยาวลักษณ์ ใจวิสุทธิ์หรรษา
สถานที่ริเริ่ม/สถานที่จัดแสดง
- อุทยานประวัติศาสตร์จังหวัดกำแพงเพชรเมืองมรดกโลก - วัดพระบรมธาตุเจดีย์หลวง นครชุม จังหวัดกำแพงเพชร - งานศิลปวัฒนธรรมอุดมศึกษา จังหวัดเชียงใหม่ - งานศิลปวัฒนธรรมอุดมศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย - แสดงเวทีกลางประเพณีนบพระ-เล่นเพลง
ข้อมูลการแสดง
ระบำพุทธบูชาเป็นการแสดงที่ประดิษฐ์ขึ้นมาเพื่อใช้ในโอกาสต่าง ๆ และสามารถนำไปประกอบการแสดงในงานประเพณีนบพระ-เล่นเพลงได้
ประวัติความเป็นมา
ระบำพุทธบูชา-มาฆ-ปรุณมี มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นการแสดงในงานประเพณีนบพระ-เล่นเพลงวันเพ็ญเดือนสามหรือวันมาฆบูชา วิธีดำเนินการใช้หลักการสร้างสรรค์โดยยึดหลักการสร้างสรรค์ระบำชุดใหม่ที่มีองค์ประกอบของการแสดงระบำ การออกแบบท่ารำ การออกแบบเครื่องแต่งกาย การทำเพลงและดนตรีประกอบกการแสดง การแปรรูปแบบแถว อุปกรณ์ประกอบการแสดง การคัดเลือกนักแสดง ในการดำเนินการได้ศึกษาท่าหลักจากท่ารำพื้นฐาน รำแม่บท รำเพลงช้าเพลงเร็วและมีท่าประดิษฐ์ขึ้นใหม่เพื่อให้เป็นท่าเฉพาะในชุดการแสดงเช่น ท่ารำบูชาไหว้พระโดยเลียนแบบท่ามาจากภาพรูปปั้นนางรำที่ปรากฏให้พิพิธภัณฑ์สถานจังหวัดกำแพงเพชร เครื่องแต่งกายได้เลียนแบบมาจากภาพแกะสลักของรูปปั้นนางรำ บางส่วน การแปรรูปแถวให้เกิดความงามและเปลี่ยนแปลงสายตาผู้ชม ในการแสดงชุดนี้ได้แบ่งการแสดงออกเป็นสองช่วง ช่วงที่หนึ่งเป็นการเกริ่นนำเพื่อบูชาพระไตรรัตน์มีบทร้องกำกับในการแสดงและตีภาษาท่าตามบทร้อง ช่วงที่สองเป็นการแสดงตามทำนองเพลงที่กำหนดไว้มีท่อนช้าและเร็วตามลำดับลักษณะ การแสดงของกระบวนท่ารำได้ประดิษฐ์ขึ้นให้สอดคล้องกับทำนองเพลงและมีความหมายชองท่ารำในการบูชาพระรัตนตรัย การสร้างสรรค์ระบำชุดนี้สามารถนำไปใช้เพื่อการแสดงในพิธีเปิดงานนบพระ-เล่นเพลง และสามารถนำไปใช้แสดงในโอกาสต่าง ๆ ได้และยังเป็นการแสดงชุดหนึ่งที่เป็นการสืบสานนาฏศิลป์ไทยและยังเป็นการทำนุบำรุงศิลปะและวัฒนธรรมของไทยได้อีกทางหนึ่งด้วย
อุปกรณ์ประกอบ
ภาพที่ 1 พานดอกบัวบูชา อุปกรณ์ประกอบการแสดง
ใช้พานพุ่มดอกบัวบูชา การบูชาพระพุทธเจ้ามีอยู่ 2 วิธี คือ - อามิสบูชา คือ การบูชาด้วยสิ่งของ อันได้แก่ ดอกไม้ ธูป เทียน ภัตตาหาร คาว หวาน สิ่งที่เป็นวัตถุทั้งปวงเป็นการเสียสละ ฝึกตนให้รู้จักการแบ่งปัน การบริจาค และการให้ทาน - ปฏิบัติบูชา คือการบูชาด้วยการกระทำ ด้วยการประพฤติปฏิบัติ ลงมือกระทำจริง ปฏิบัติจริง ทั้งทางกาย วาจา และที่สำคัญที่สุด คือ ทางใจ ทางจิตวิญญาณ
ขั้นตอน/วิธี/กระบวนการ
- เก็บรวมรวมข้อมูลจากเอกสาร - ศึกษาข้อมูลงานประเพณีนพระ-เล่นเพลงโดยการสัมภาษณ์ นายรุ่งธรรม ศรีวรรธศิลป์ - ประพันธ์เพลง - ออกแบบท่ารำ - ออกแบบเครื่องแต่งกาย - คัดเลือกนักแสดง - ฝึกซ้อม - ออกแสดง
ท่าทางการแสดงจำเพาะ
- การศึกษาและกระบวนการสร้างสรรค์ - ท่ารำ ประดิษฐ์ท่ารำโดยใช้ท่ารำในท่ารำแม่บท และภาษาท่าทางนาฏศิลป์ มาร้อยเรียงให้สอดคล้องและมีความหมายในการสักการบูชาพระพุทธศาสนา เพื่อให้เกิดความงามตามลักษณะนาฏศิลป์ไทย - ท่ารำพิเศษ โดยแกะท่ารำมาจากรูปปั้นที่ปรากฏในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติจังหวัดกำแพงเพชร ท่าไหว้ ท่าภมรเคล้า
ข้อมูลผู้แสดง
นักศึกษาชมรมนาฏศิลป์และการละคร มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร
เพศผู้แสดง
ใช้นักแสดงหญิงล้วน
จำนวนผู้แสดง
บนเวที จำนวน 8 คน 10 คน โดยแสดงกลางแจ้ง ณ วัดพระบรมธาตุในพิธีเปิดงานประเพณี นบพระ-เล่นเพลง ประจำปี 2561 จำนวน 3,365 คน และปี 2562 จำนวน 665 คน
ลักษณะผู้แสดง
นิยมใช้นักแสดงเป็นสุภาพสตรี
การแต่งกายผู้แสดง/เครื่องประดับ
- นายรุ่งธรรม ศรีวรรธนศิลป์ - ผู้ช่วยศาสตราจารย์เยาวลักษณ์ ใจวิสุทธิ์หรรษา แนวคิดการออกแบบเครื่องแต่งกาย เนื่องจากการแสดงเป็นการบูชาพระรัตนตรัย จึงมีความสงบ การออกแบบจึงเลือกให้มีสีนวลตา เย็นตา ลักษณะคล้ายชุดไทยจีบหน้านาง แต่ตกแต่งให้ดูแปลกตา ห้อยด้วยชายผ้าจีบหนึ่งชิ้น ใส่เสื้อสีครีม คอปิดมิดชิด มีแขนเพื่อให้เกิดความสุภาพเรียบร้อย เพราะแสดงที่วัดวาอาราม ประดับด้วยเครื่องประดับพองาม
ภาพที่ 2 การแต่งกายผู้แสดง
ภาพที่ 3 การแต่งกายผู้แสดง
ข้อมูลเพลง/ดนตรี
เพลงแต่งขึ้นใหม่โดยใช้เพลงสาธุการ (สาธุการเปิดโลก) เป็นโครงสร้างของเพลง แนวคิดในการประพันธ์เพลง ระบำชุดนี้เป็นการแสดงความเคารพและบูชาพระรัตนตรัย นบไหว้พระซึ่งในการประกอบพิธีทางศาสนาได้นำเพลงสาธุการมาบรรเลงในการไหว้และเคารพบูชาใช้ได้กับศาสนาพุทธและศาสนาพราหมณ์ ผู้ประพันธ์ได้นำช่วงเพลงสาธุการเปิดโลกมาประพันธ์เป็นโครงสร้างของเพลง จากการสัมภาษณ์ผู้ช่วยศาสตราจารย์ชัชชัย พวกดี ได้เล่าให้ฟังว่าการต่อเพลงสาธุการอย่างถูกต้อง จะทราบว่าในเพลงสาธุการจะมีวรรคพิเศษอยู่วรรคหนึ่งเรียกว่า “พระเจ้าเปิดโลก” วรรคพระเจ้าเปิดโลกนี้ ได้นำมาประพันธ์เพลง ระบำพุทธบูชาเป็นโครงสร้างของเพลงระบำพุทธบูชา “นบพระ-มาฆปุรณมี” อัตราจังหวะเพลง เป็น 2 ชั้น ท่อน 1 และท่อน 2 อัตราจังหวะเพลงชั้นเดียว ท่อน 1 และท่อน 2 โน้ตเพลงพุทธบูชา “นบพระ – มาฆปุรณมี” ประพันธ์โดย ชัชชัย พวกดี
2 ชั้น/ท่อน 1
---ท | ---รํ | -ล-ท | -รํ-- | ซํมํรํท | -รํ-- | -ทรํล | ทลซม |
---- | -ท-ล | -ซ-ล | -ท-รํ | -ททท | รํมํ-รํ | -ร-ม | -ซ-ล |
---ล | -ล-ล | -มํรํท | -ล-ซ | ---ร | ---รํ | --ซํมํ | รํท-ล |
---ล | -ล-ล | -ร-ม | -ซ-ล | ---- | -ซ-ม | ซมลซ | -ม-ร |
ท่อน 2
รํรํมรํ | ทรํมํล | (รํรํมํรํ | ทรํมํล) | ลลทล | ซลทม | (ลลทล | ซลทม) |
--มม | ซมนทฺ | --ซซ | ลซมร | --ลล | ทลซม | มํรํทล | ---- |
---ล | -ล-ล | -มํรํท | -ล-ซ | --รํรํ | รํรํ-ดํ | ดํดํ-ท | ทท-ล |
---ล | -ล-ล | -ร-ม | -ซ-ล | ---- | -ซ-ม | ซมลซ | -ม-ร |
ชั้นเดียว/ท่อน 1
-รรร | -มํ-รํ | -ทรํล | ทลซม | -มมม | -ซ-ม | -ล-ม | -ซ-ล |
-ลลล | ซลทรํ | -มํ-รํ | -ท-ล | ทลซม | ซล-- | ซมลซ | -ม-ร |
ท่อน 2
รํรํมรํ | ทรํมํล | (ลลทล | ซลทม) | ลลทล | ซลทม | (มมซม | รมซล) |
--ลล | ทลซม | --มม | รมซล | --รม | ซล-- | ซมลซ | -ม-ร |
เครื่องดนตรีประกอบด้วยใช้วงโบราณ ปี่ใน 1 เลา ฆ้องใหญ่ 1 วง ซอสามสาย 1 คัน ตะโพน 1 ใบ ฉิ่ง 1 คู่ กระจับปี่ 1 ตัว กรับพวง 1 คู่
เพลงที่ใช้ในการแสดง
เพลงสาธุการเปิดโลก
เนื้อร้อง/ทำนอง
คำร้อง เพลงระบำพุทธบูชา “นบพระ-มาฆปุรณมี” นบพระมาฆะฤกษ์ อมรเบิกทุกสถาน โบราณเก่าเล่าตำนาน น้อมสักการพระศาสดา ถึงพร้อมพระไตรรัตน์ เจิดจำรัสพระพุทธา เป็นเอกพระศาสดา ทั่วโลกาสรรเสริญคุณ ด้วยเดชสักการะ พลวะช่วยนำหนุน นบพระบูชาคุณ จงถึงพร้อมบูชาเทอญฯ
อาจารย์อนุลักษณ์ อาสาสู้ 13 กุมภาพันธ์ 2559
ผู้แต่งเพลง เนื้อร้อง/ทำนอง
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ชัชชัย พวกดี
เครื่องดนตรีประกอบ
- วงปี่พาทย์เครื่องคู่ - วงเครื่องสายโบราณ
ข้อมูลการสำรวจ
วันเดือนปีที่สำรวจ
ปี พ.ศ 2550-2560
วันปรับปรุงข้อมูล
ปี พ.ศ. 2561
ผู้สำรวจข้อมูล
ผู้ช่วยศาสตราจารย์เยาวลักษณ์ ใจวิสุทธิ์หรรษา