อุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า

บทนำ

         อุทยานแห่งชาติ (National park) มีบทบาทสำคัญต่อการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืนทั้งในมิติสิ่งแวดล้อม สังคมเศรษฐกิจ ด้านสิ่งแวดล้อม เป็นแหล่งรวบรวมสรรพสิ่งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิต ซึ่งมีปฏิสัมพันธ์ต่อกันอย่างเป็นกระบวนการและมีระบบที่นำไปสู่การผลิตและควบคุมตนเองตามธรรมชาติอันส่งผลต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ทั้งด้านตรง และ ทางอ้อมที่สำคัญ ได้แก่ เป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร ศูนย์รวมของความหลากหลายทางชีวภาพ ช่วยควบคุมสภาพภูมิอากาศ บรรเทาความรุนแรงของอุทกภัย วาตภัย และความแห้งแล้ง และช่วยลดกันพลังทลายของดิน ด้านสังคม จากบทบาทสิ่งแวดล้อมดังกล่าว อุทยานแห่งชาติจึงมีความสำคัญต่อสังคม นานัปการ เป็นแหล่งกำเนิดของน้ำ ใช้สอยในครัวเรือนเกษตรกรรม อุตสาหกรรมและพลังงาน เป็นแหล่งอาหารและวัสดุใช้สอยของชุมชนท้องถิ่นเป็นสถานที่ท่องเที่ยวและนันทนาการและเอื้อต่อการ ค้นคว้า วิจัยและการศึกษาหาความรู้ในศาสตร์แขนงต่างๆ โดยเฉพาะเรื่องความหลากหลายของชนิดพันธุ์และสายพันธุกรรม ที่จะเป็นประโยชน์ต่อเกษตรกรรม และอุตสาหกรรมในอนาคต และด้านเศรษฐกิจ เนื่องจากอุทยานแห่งชาติมีคุณค่าด้านความงดงาม และความโดดเด่นของทรัพยากรธรรมชาติที่หลากหลาย   ซึ่งมีศักยภาพสูงสำหรับใช้เป็นฐาน ในการส่งเสริมและพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน และการบริการ กระตุ้นให้เกิดอุตสาหกรรมที่ เกี่ยวข้องก่อให้เกิดการหมุนเวียน ทางเศรษฐกิจ การจ้างงาน และการกระจายรายได้แก่ทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง
         อุทยานแห่งชาติที่ได้มาตรฐาน จะต้องมีขนาดพื้นที่อย่างน้อย 10 ตารางกิโลเมตร บริหารงานโดยรัฐบาลกลาง มิใช่รัฐหรือระดับจังหวัด มีเจ้าหน้าที่ดูแลอย่างเพียงพอ ที่จะสามารถป้องกันการบุกรุกได้อย่างเด็ดขาด ข้อสำคัญจะต้องอนุญาตให้ไปท่องเที่ยวได้และจะต้องรักษาธรรมชาติให้คงสภาพดังเดิมอย่างมากที่สุด บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1)สภาพพื้นที่อุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า 2) ประวัติความเป็นมาอุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า 3) พื้นที่ลุ่มน้ำและแหล่งน้ำ 4) หน่วยงานในพื้นที่ 5) จุดชมวิวในอุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า 6) ข้อมูลการเดินทาง 7) บ้านพักและสิ่งอำนวยความสะดวก 8) ข้อปฏิบัติในการเที่ยวอุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า 9) ข้อควรปฏิบัติการตั้งแคมป์ปิ้ง 10) อัตราค่าบริการเข้าอุทยานแห่งชาติ 11) ค่าธรรมเนียมรถยนต์

สภาพพื้นที่อุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า

         ตั้งอยู่ในพื้นที่อำเภอโกสัมพีนคร อำเภอคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร และอำเภอวังเจ้า จังหวัดตาก รวมเนื้อที่ประมาณ 466,875 ไร่ หรือประมาณ 747 ตารางกิโลเมตร พื้นที่โดยรอบประกอบไปด้วย ป่าอันอุดมสมบูรณ์ และยังเป็น ต้นน้ำลำธารของแม่น้ำปิง จึงไม่แปลกที่อุทยานแห่งชาติแห่งนี้จะมีสถานที่ท่องเที่ยวทางด้านน้ำตกอันสวยงามหลายแห่ง นอกจากนี้พื้นที่บริเวณอุทยาน ยังเป็นพื้นที่ส่วนหนึ่งของลุ่มน้ำปิง ประกอบไปด้วย 2 ลุ่มน้ำ  ได้แก่ ลุ่มน้ำคลองวังเจ้า และลุ่มน้ำคลองสวนหมาก ด้วยนักท่องเที่ยวจำนวนไม่น้อย นิยมมาพักผ่อนเล่นน้ำบริเวณลานกางเต็นท์ ภายในที่ทำการอุทยานเพราะบรรยากาศอันสุนทรีย์ของลุ่มน้ำเหล่านี้ ไหลผ่านนั่นเอง (อุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า, 2562, ออนไลน์)
         อุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า มีที่ตั้งอยู่ระหว่างพิกัด UTM ที่ 1780000 ถึง 1830000 N และระหว่างพิกัด UTM ที่ 500000 E ถึง 530000 E 
             - ทิศเหนือ จดคลองแมะยะมาและคลองแม่ละเมา ซึ่งเป็นคลองที่แบ่งเขตระหว่าง อุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้าและป่าสงวนแห่งชาติป่าประดางก์และป่าวังเจ้า
             - ทิศใต้ จดเขตอุทยานแห่งชาติคลองลาน อำเภอคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร
             - ทิศตะวันออก จดคลองสวนหมาก ซึ่งเป็นคลองที่แบ่งเขตระหว่างอุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า และป่าสวนหมาก 
             - ทิศตะวันตก จดเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผาง อำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก (สมชาย วิเชียรกัลยารัตน์, 2562, สัมภาษณ์)

ภาพที่ 1 ป้ายแสดงทางเข้าอุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า

ที่มา : อุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า, 2562