ฐานข้อมูล แกงขี้เหล็ก

ข้อมูลทั่วไป

ชื่ออาหาร/ขนม/เครื่องดื่ม

         แกงขี้เหล็ก

ชื่อเรียกอื่น ๆ

         -

แหล่ง/ถิ่นอาหาร

         ตำบลนครชุม

ประเภท อาหาร/ขนม/เครื่องดื่ม

         อาหาร

ที่ตั้งพิกัดทางภูมิศาสตร์

         ละติจูด (Latitude) : 16.479576
         ลองจิจูด (Longitude) : 99.507163

ผู้คิดค้น

         -

ข้อมูลจำเพาะ

ประวัติความเป็นมา

         ขี้เหล็กเป็นสมุนไพรชนิดหนึ่งที่คนโบราณนำใบอ่อนและดอกมาปรุงเป็นอาหาร ซึ่งในวันเพ็ญเดือน 12 ชาวบ้านนครชุมร่วมมือร่วมใจกันทำแกงขี้เหล็กทุกครัวเรือน คนโบราณถือว่า วันเพ็ญเดือน 12 ยอดขี้เหล็กจะเป็นยารักษาสารพัดโรค แต่ต้องเก็บตอนเช้ามืดหรือก่อนพระอาทิตย์ขึ้น เพราะพระจันทร์นั้นได้ดูดสารอาหารและสรรพคุณทางยาขึ้นมาที่ยอด เมื่อพระจันทร์ได้ผ่านหายไปสรรพคุณทางยาอาจไม่ได้อยู่ที่ยอดและดอกมากนัก และจะต้องแกงให้เสร็จภายในวันนั้น มิฉะนั้นสรรพคุณจะไม่ขลัง ปัจจุบันจะแกงในวันเพ็ญดังกล่าว เฉพาะบ้านผู้รู้ ในตำราแพทย์แผนไทย

สรรพคุณ

         เป็นสุดยอดของยาอายุวัฒนะ แก้ท้องผูก แก้อาการนอนไม่หลับ บำรุงน้ำดี บำรุงโลหิต และทำให้เจริญอาหาร  

ข้อมูลการประกอบอาหาร

เครื่องปรุง

         ขี้เหล็ก (ต้มแล้ว) เนื้อสันคอหมูย่าง ปลาย่างแกะเอาก้างออก กระชายหั่นฝอย หนังหมูย่าง กะทิ น้ำตาลปิ๊บ น้ำพริกแกง

ภาพที่ 4 เครื่องปรุงแกงขี้เหล็ก

ขั้นตอนการปรุง

         ต้มขี้เหล็กให้หายขม 1 ครั้ง หรือ 2 ครั้ง แล้วแต่ชนิดของขี้เหล็ก ถ้ายอดขาวจะขมน้อยกว่ายอดแดง บีบน้ำให้แห้งพักไว้ จากนั้นผัดน้ำพริกแกงกับหัวกะทิจนหอม เติมกะทิทีละน้อยไม่ให้แตกมันมากนัก ใส่หมูย่างหรือปลาย่างลงเคล้าให้เข้ากัน เติมเกลือ เติมหางกะทิลงไปพอเดือด ใส่ขี้เใส่ขี้เหล็ก เดือดดีแล้วเคี่ยวด้วยไฟอ่อน โดยไม่ต้องคนหม้อบ่อยนัก เนื่องจากการคนหม้อบ่อยอาจทำให้ความขมของขี้เหล็กออกมาได้

ภาพที่ 5 แกงขี้เหล็ก

การเสิร์ฟ/การรับประทาน

         รับประทานกับข้าวสวยร้อน ๆ

ข้อมูลการสำรวจ

แหล่งอ้างอิง

         ปิยะมัย คงเดช
         เทศบาลตำบลนครชุม จังหวัดกำแพงเพชร
         ชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนนครชุม

วันเดือนปีที่สำรวจ

         8 มีนาคม 2561

วันปรับปรุงข้อมูล

         -

ผู้สำรวจข้อมูล

         นางสาวไพลิน สุ่มแก้ว และ นางสาวยุพดี จุลสุข

คำสำคัญ (tag)

         -